OMGEVING

De omgeving rondom de nieuwbouw van Securex vormt de verbindende ruimte tussen de verschillende functies, gebouwen en gebruiksvormen, dit zowel binnen de grenzen van de site als daarbuiten. Het ontwerpvoorstel keert zich af van de traditionele verkavelingsvormen, waar vertrokken wordt vanuit een traditioneel stratenpatroon. Het ontwerp vertrekt vanuit een inkomplein, waarbinnen de verschillende functies, circulatiebewegingen en gebruiksvormen zijn geïntegreerd. Een vast raster, inspelend op de architectuur van het gebouw, is over de site uitgetrokken. Binnen dit raster zijn verharding en groen op een doordachte wijze met elkaar verweven.

De binnentuin van het gebouw krijgt een eigen vormgeving die inspeelt op de beleving binnen de tuin zelf, maar ook van bovenuit, vanuit de kantoren, een attractief beeld oplevert. Een willekeurig lijnenspel, met gekleurde vlakken verharding en afgewisseld met groenmassieven met vaste plantenborders, biedt de mogelijkheid om deze ruimte flexibel te gebruiken, als een verlengstuk van de interne functies van de cafetaria en het kantoorgebouw.

In opdracht van Sogent maakte OMGEVING een ambitienota, het ontwerp verkavelingsplan en het wegenisplan op voor de ontwikkeling van het bouwblok begrensd door Lijnmolenstraat, Frans Uyttenhovestraat en Sint-Dorotheastraat te Sint-Amandsberg. De site was sterk begroeid en vormde hierdoor een groene oase binnen het bouwblok.

Als pilootproject was het ambitieniveau van deze ontwikkeling hoog waarbij ontwerpend onderzoek is gevoerd naar een duurzaam verkavelingsmodel met passiefwoningen. Op verschillende schaalniveaus zijn weldoordachte keuzes gemaakt om dit vooropgestelde doel te bereiken. De ambitienota is een samenvatting van alle inzichten die tijdens het ontwerpproces aan bod zijn gekomen en van de gemaakte keuzes. Het document fungeerde als aanvulling en verduidelijking van de verkavelingsvoorschriften en had als voornaamste doel de vooropgestelde ruimtelijke en duurzame kwaliteiten tijdens de ontwikkeling van dit nieuwe stukje stad te bewaken.
De architectenbureaus denc!-studio en BLAF architecten stonden in voor de realisatie van de in totaal 44 nieuwe grondgebonden woningen en meergezinswoningen.

OMGEVING maakte in opdracht van stad Gent en De Vlaamse Waterweg een integrale visie op rond de kracht van water in de stad Gent. Sinds de oorsprong van Gent is water een onderdeel van het stedelijk DNA. Tot het einde van de 19e eeuw bezat Gent het meest complexe en vooruitstrevende watersysteem van Europa. Ziektes, beheerskosten en maatschappelijke tendensen in de 20e eeuw hebben de aanwezigheid van water in het stedelijk weefsel sterk teruggedrongen. Het ontwerpteam, versterkt met enkele experten, werkte samen met het stadsbestuur en De Vlaamse Waterweg een strategie uit om de aanwezigheid en kracht van water in ere te herstellen.

Water omvat als ruimtelijke en functionele structuur een brede waaier aan functies, gaande van economie en waterbeheersing over ecologie tot wonen en recreëren. Omdat heel veel van deze aspecten nauw samenhangen met de waterweg is het nodig deze allen mee te nemen in een geïntegreerde ambitie. Hiervoor dacht het team na rond zes belangrijke thema’s. Deze beschrijven ambities omtrent watertransport en distributie, verblijfsruimte op het water en de verdere uitbouw van groen-blauwe netwerken. Voorts streeft het team naar een grotere sponswerking voor het stedelijke weefsel en wenst ze gericht in te zetten op een beter waterkwaliteit in functie van evenwichtige ecosystemen waar ook plaats is voor watergebonden natuur. Vertrekkend vanuit deze ambities toont het ontwerpteam een geïntegreerd toekomstbeeld voor 10 te onderscheiden types ‘Gents blauw’. Telkens bezitten ze een eigen karakter, gebruik, historiek of ander vorm van samenhang. De studie werd afgerond met gerichte acties op korte en lange termijn.

In 2015 won het project Rinkkaai de wedstrijd voor de ontwikkeling van een nieuw stadsdeel vlakbij het station Gent-Sint-Pieters. Het winnende voorstel werd ontworpen door het architectenteam KCAP, EVR, OMGEVING en Fris in het landschap in opdracht van de projectontwikkelaars Alides, Nacarat en Cores Development. OMGEVING stond mee in voor het stedenbouwkundig ontwerp, de architectuur en het landschapsontwerp. In 2018 is met de uitvoering gestart.

Het deelgebied tussen Koningin Fabiolalaan, de spoorbundel en de rivier Leie zal in de komende jaren transformeren tot een bruisende en duurzame nieuwe woonwijk. Het ontwerp omvat meer dan 300 woningen, zorgfuncties, publieke en buurtgebonden commerciële functies en een nieuw buurtpark als onderdeel van het publiek domein. Door een ruime variatie aan woningtypologieën wordt Rinkkaai een intergenerationele stadswijk voor meerdere doelgroepen: jonge gezinnen met kinderen, koppels, cohousinggroepen en (zorgbehoevende) senioren. Het architectonisch concept voorziet in een ensemble van zes compacte gebouwen, met elk hun eigenheid binnen een duidelijk gemeenschappelijk DNA. Positie, vorm, hoogte en materiaalgebruik worden afgestemd op de relatie met de directe omgeving. Rinkkaai heeft eveneens verregaande ambities op vlak van duurzaamheid. Zo worden de gebouwen volledig passief en wordt er warmte onttrokken uit de Leie en uit afvalwater.

Het landschapsontwerp voorziet in een nieuwe publieke parkzone bovenop de parkeergarage. Door deze parkzone slingert het Rinkhoutpad, een belangrijke fietsroute richting het station. Een kruidachtige strip begeleidt dit fiets- en wandelpad en markeert zo de overgang tussen het publieke en het private domein. Het park voorziet eveneens in een aantal spelprikkels. Verschillende toegangspleinen aan Fabiolalaan verhogen de leesbaarheid van de gebouwtoegangen. Verdiepte plantvakken op deze pleinen verzamelen het hemelwater en voeren het vertraagd af.

De architecturale ingrepen binnen dit project werden gerealiseerd door OM/AR architecten onder de naam van OMGEVING.

In opdracht van WoninGent maakte OMGEVING samen met RE-ST een wedstrijdontwerp op voor de vervangingsbouw van sociale huisvesting op de site van de Groene Briel op het Winston Churchillplein in Gent. De opdracht bestond uit het realiseren van 60 woonentiteiten in een gebouw van 7 lagen op kolommen binnen de bestaande footprint.

Het te vervangen gebouw, naar ontwerp van Jules Trenteseau, is exemplarisch voor het naoorlogse modernisme. Het positieve vooruitgangsdenken waarbij groene open ruimte, lucht, licht en een goede oriëntatie worden gezien als essentiële bouwstenen voor het collectief en stedelijk wonen, wordt nog steeds als een onmiskenbare kwaliteit van deze site gezien. Ons ontwerpvoorstel geeft 63 woonentiteiten, verdeeld rond 3 liften en trapkernen met in totaal 9 woonentiteiten per laag. Het ontwerp streeft naar maximale doorzontypes met leefruimtes georiënteerd op het westen en keukens op het oosten. Alle leefruimten sluiten aan op een terras of wintertuin. De structuur van het gebouw is een hedendaagse interpretatie van het principe Maison Domino van Le Corbusier en bestaat uit kolommen en vloerplaten als flexibel casco. Hierdoor wordt de planindeling uiterst functioneel. De ruimte onder de pilotis wordt opgevat als een collectieve en overdekte inkomzone, onderverdeeld in drie transparante inkomruimten die worden gebruikt voor sociale ontmoeting en logistiek (brievenbussen en fietsenbergingen). Het gebouw definieert twee duidelijk afleesbare buitenkamers aan de Groene Briel. Om barrièrewerking tussen deze twee kamers te voorkomen, wordt het parkeren naar de straatkant gebracht.

Het Ruimtelijk Structuurplan Gent (RSG) zet al ruim twaalf jaar de krijtlijnen uit voor het ruimtelijk beleid van de Stad Gent. Het stuurt de ontwikkeling en dynamiek van de stad met zichtbaar succes op het terrein.

Het nieuwe beleidsplan vormt geen actualisatie van het bestaande structuurplan maar zet opnieuw een stap vooruit in het denken, ambiëren en ontwikkelen van een toekomstgerichte Gentse stedelijke regio. Dit uit zich in een stedenbouwkundige visie die niet langer is gestoeld op deelgebieden, thematisch gestuurde ontwikkeling en deelstructuren. Het beleidsplan vertrekt daarentegen vanuit het stedelijk functioneren en het mensgericht plannen. De dagdagelijkse dynamieken worden georganiseerd rond verschillende stedelijke netwerken, onder meer mobiliteit, publieke ruimte, water en zelfs ondergrondse netwerken. De ruimtelijke en functionele slagaders van zowel het historisch centrum als de randstedelijke groeistad vormen de ruggengraat van de huidige en toekomstige stad. Bovendien creëert het samenkomen van verschillende netwerken op één plek, opportuniteiten voor goed gekozen verdichtingsprojecten, nieuwe groenstructuren en een verhoogde aandacht voor water. Het beleidsplan Ruimte voor Gent gaat ook actuele thema’s en uitdagingen niet uit de weg. Het focust bewust op klimaatrobuustheid en kindvriendelijkheid, met bijzondere aandacht voor de leefwereld van de bewoners en voor het concreet, alledaags gebruik van de ruimte.

OMGEVING stond binnen deze opdracht in voor het ontwerpend onderzoek, de inhoudelijke visievorming met bijhorende grafische utiwerkingen en de procesmatige ondersteuning. Dit beleidsplan is een product van een vier jaar durend intensief ontwerptraject in nauwe samenwerking met de diverse diensten van de stad, met de bevolking via een uitgebreid participatietraject en communicatiebureau New Shoes Today.

n

In 2015 won het project Rinkkaai de wedstrijd voor de ontwikkeling van een nieuw stadsdeel vlakbij het station Gent-Sint-Pieters. Het winnende voorstel werd ontworpen door het architectenteam KCAP, EVR, OMGEVING en Fris in het landschap in opdracht van de projectontwikkelaars Alides, Nacarat en Cores Development. OMGEVING stond mee in voor het stedenbouwkundig ontwerp, de architectuur en het landschapsontwerp. De start van de werkzaamheden is gepland in 2018.

Het deelgebied tussen Koningin Fabiolalaan, de spoorbundel en de rivier Leie zal in de komende jaren transformeren tot een bruisende en duurzame nieuwe woonwijk. Het ontwerp omvat meer dan 300 woningen, zorgfuncties, publieke en buurtgebonden commerciële functies en een nieuw buurtpark als onderdeel van het publiek domein. Door een ruime variatie aan woningtypologieën wordt Rinkkaai een intergenerationele stadswijk voor meerdere doelgroepen: jonge gezinnen met kinderen, koppels, cohousinggroepen en (zorgbehoevende) senioren. Het architectonisch concept voorziet in een ensemble van zes compacte gebouwen, met elk hun eigenheid binnen een duidelijk gemeenschappelijk DNA. Positie, vorm, hoogte en materiaalgebruik worden afgestemd op de relatie met de directe omgeving. Rinkkaai heeft eveneens verregaande ambities op vlak van duurzaamheid. Zo worden de gebouwen volledig passief en wordt er warmte onttrokken uit de Leie en uit afvalwater.

Naar aanleiding van haar 40-jarig bestaan zette OMGEVING in 2013 met ‘Labo Rand’, een groep vrijwillige OMGEVING-medewerkers, de guerrilla-actie ‘Over de rand’ op touw. Het doel van deze actie was om op een interactieve en kunstzinnige wijze de potenties van de Gentse stadsrand onder de aandacht te brengen. Hiertoe werden op negen schijnbaar willekeurige plekken in de stadsrand grote, rode vlaggen neergepoot. Deze opvallende markeringen lieten bezoekers en toevallige passanten even stilstaan bij het eigenzinnige karakter van de plek. De vlaggen verwezen daarbij naar de website www.overderand.be. Op deze website stond meer informatie over het ontwerpend onderzoek dat parallel aan de actie voor de negen plekken werd gevoerd en dat de onderbenutte potenties ervan verbeeldde. Tegelijkertijd konden stadsrandbewoners op deze website nieuwe potentiële plekken in woord en beeld toevoegen. Op die manier ontstond een dynamische, digitale dialoog tussen stadsrandontwerpers en de Gentse stadsrandbewoners die het debat over de stadrand versterkte. In 2014 wordt in het kantoor van het Gents stadsontwikkelingsbedrijf SOGENT een tentoonstelling aan deze actie en de aangehaalde thematiek gewijd.