OMGEVING

In het kader van de herontwikkeling van de stationsomgeving van Mechelen zal ‘de Tangent’ tussen E19 en N15 de doorstromingsfunctie van het zuidelijk deel van R12, ook bekend als de Vesten, in Mechelen overnemen. De Vesten kunnen hierdoor fungeren als verdeelweg voor lokaal verkeer. Door deze nieuwe rol komt ruimte vrij voor een aangename publieke verblijfsruimte met een hersteld evenwicht tussen de verblijfskwaliteit en de verkeersfunctie met in het bijzonder de rol als een hoogwaardige drager van openbaar vervoer.
In opdracht van de stad Mechelen werkte OMGEVING een ambitieus plan uit voor Hendrik Speecqvest tussen Raghenoplein en Kardinaal Mercierplein. De ondergrondse parking met 350 parkeerplaatsen voor Bruul, de belangrijkste winkelstraat van de stad, is volledig geïntegreerd in het centrale park. Na realisatie van de Tangent in de stationsomgeving wordt de toekomstige transformatie van de zuidelijke Vesten tot één Vestenpark verder onderzocht.
Deze opdracht is de eerste realisatie van het streefbeeld van de vesten dat OMGEVING en Mint hebben opgemaakt in opdracht van het Agentschap Wegen en Verkeer. In 2019 is Hendrik Speecqvest als eerste deel van de nieuwe Vesten officieel geopend.

De Vlaamse Waterweg nv en de stad Mechelen hebben samen de ambitie waargemaakt om de Binnendijle ter hoogte van Zandpoortvest opnieuw open te leggen. Het herinrichtingsvoorstel van OMGEVING zet in op een ongedwongen beleving en gebruik van de Binnendijleoevers.

Aan de zuidelijke zijde van de opengelegde Dijle biedt de heraangelegde helling in granietstroken een prachtig zicht op een flauw, bloemenrijk talud. De doorgangsfunctie primeert langs deze zijde op de verblijfsfunctie. Een grote solitaire boom langs de vesten markeert het groen karakter van deze plek.

Aan de noordelijke zijde van de Dijle zijn op het nieuw entreeplein voor het hogeschoolgebouw informeel een aantal statige bomen ingeplant. Vanaf deze pleinruimte leiden natuurstenen traptreden naar een verdiept bordes. Dit lager gelegen plein is geflankeerd door zittreden die zich uitstrekken over de volledige lengte van de opengelegde waterloop. De treden bieden een aantrekkelijke zitgelegenheid langs het water en begrenzen het groen talud met aanliggende ecologische oeverzone.

OMGEVING werd door de stad Mechelen aangesteld om het binnengebied langs Oude Liersebaan te herinrichten binnen het kader van het Parkenplan. Het Pennepoelpark is een plek om te verpozen en tegelijkertijd een plek voor activiteit. Een centrale houten ontmoetingsplek is de uitgelezen plek voor ontmoeting. Kinderen krijgen in dit nieuwe park de mogelijkheid om zich al spelend uit te leven. Verspreid over het park komen spelprikkels uit robiniahout voor, die het natuurlijke karakter van het ontwerp versterken.

De principes van harmonisch park- en groenbeheer werden als toetssteen gebruikt voor de opmaak van het ontwerp, de participatie en het toekomstig beheer. In het hele ontwerp ligt de focus op een natuurlijke uitstraling. Wandellussen in een achtvorm (soms verhard, soms uit gras) kronkelen door bloemrijke graslanden en vaste plantenborders en verbinden het noordelijke met het zuidelijke gedeelte. De verharde oppervlakten wateren af in de nabijgelegen plantvakken of in de langgerekte wadi. Langs de wadi is een nat speelbos met ravotbestendige beplanting voorzien. Groepen van grijsbladige knotwilgen zorgen voor een mooi bladcontrast met de andere vegetatie. Daarnaast vormt een gevarieerd assortiment van geurende, bloesemende, soms meerstammige bomen een visuele buffer naar de omliggende woningen. De plantenkeuze van de kruid- en heesterlaag is bijvriendelijk en zorgt ervoor dat je de natuur het hele jaar door op een andere manier kan beleven. Bloeiwijzen, kleuren en groeivormen wisselen elkaar af en zorgen voor een boeiende en leerrijke omgeving. Dankzij deze variatie in structuur wordt er ook ademruimte voor een rijke stadsfauna gewaarborgd.

De Tinelsite vertelt vele verhalen. Gelegen aan de zijarm van de Dijle was de site lange tijd onderdeel van het Predikerenklooster, dat later werd omgevormd tot legerkazerne naast de beruchte kazerne Dossin. Op basis van een masterplan van De Smet Vermeulen Architecten wordt het stadsdeel opgewaardeerd met nieuwe stedelijke voorzieningen, zoals een nieuwe bibliotheek (Hild und K Architekten in samenwerking met Stuhlmacher Architecten), een ondergrondse parkeergarage, nieuwe woningen en een jeugdcentrum. Het nieuwe holocaustmuseum (AWG Architecten) op de kop van de site is eind 2012 geopend.

De publieke ruimte speelt in het project een belangrijke rol. In het ontwerp varieert de sfeer en het gebruik van de ceremoniële ruimte voor de kazerne Dossin, naar een open publieke parkruimte tussen het museum en de bibliotheek en een groene ruimte met sport- en spelgelegenheden voor de buurt. Het ontwerp komt tot stand in een uitgebreid participatieproces met de omwonenden, de toekomstige gebruikers en de betrokken architecten.

De publieke ruimte wordt in zes verschillende fasen uitgevoerd. De eerste twee fasen zijn begin 2013 afgerond.